2024-03-11 – ostatnia aktualizacja
Raty równe czy malejące poradnik dla biorących kredyt lub pożyczkę. Decydując się na kredyt lub pożyczkę, nie tylko musimy wybrać bank, ale także podjąć decyzję na jaki system rat się decydujemy. W jaki sposób będziemy spłacać nasze zobowiązanie: raty stałe czy raty malejące. Sprawdź poniżej w jaki sposób są one wyliczane i na jakie są podstawowe różnice między nimi.
Zdecydowana większość kredytobiorców decyduje się na raty równe, ponieważ wydaje się ona najprostsza i najbardziej klarowna. Ale są jeszcze raty malejące i co ciekawsze jest to bardzo często wybór korzystniejszy dla kredytobiorcy. Czym jest rata stała i czym się różni od malejącej? Kiedy warto się zdecydować na raty stałe, a kiedy na malejące?
Co lepsze raty stałe czy malejące?
Każdy kredytobiorca musi rozstrzygnąć, co bardziej będzie mu się opłacać: regulować zadłużenie w ratach malejących czy w ratach stałych?
Raty równe (annuitetowe, stałe lub uśrednione) – w całym okresie spłaty kredytu ich wysokość utrzymuje się na podobnym poziomie.
Raty malejące – na początku okresu spłaty raty charakteryzują się wysokimi kwotami, ale sukcesywnie zmniejszają się wraz z upływem okresu kredytowania.
Każda rata, niezależnie jaki kredyt spłacamy, składa się z części kapitałowej i odsetkowej.
Część kapitałowa – spłata części pożyczonej od banku kwoty (kapitału).
Część odsetkowa – odsetki od kapitału, których wysokość uzależniona jest od oprocentowania nominalnego i czasu trwania kredytu.
W zależności od proporcji w racie części kapitałowej i odsetkowej wyróżniamy raty stałe i malejące.
Raty stałe kredytu
W przypadku kiedy zdecydujemy się na raty stałe, to przez cały okres spłaty kredytu będą one w takiej samej wysokości. Oczywiście pod warunkiem, że oprocentowanie kredytu się nie zmienia lub wybraliśmy kredyt z oprocentowaniem stałym.
Część kapitałowa z każdą ratą wzrasta. Na początku spłaty kredytu, rata składa się w zdecydowanej mierze z części odsetkowej. Pod koniec spłaty kredytu jest odwrotnie i większa część raty składa się ze spłacanego kapitału, a mniejszą stanowią odsetki.
Dla kogo to lepszy wybór? System rat stałych jest bardziej opłacalny dla kredytobiorców biorących nieduże kredyty. W przypadku kredytów na większą kwotę czy kredytów hipotecznych bardziej korzystne będą raty malejące.
Raty malejące kredytu
Rata maleje wraz z kolejną spłatą raty kredytu, czyli w kolejnych miesiącach rata jest coraz mniejsza (przyjmując oczywiście założenia, tak jak wyżej: oprocentowanie kredytu się nie zmienia lub jest to kredyt z oprocentowaniem stałym).
W ratach malejących, w odróżnieniu do rat stałych, część kapitałowa raty przez cały okres spłaty zobowiązania jest niezmienna. Natomiast zmianie ulega część odsetkowa.
Rata malejąca jest zatem na początku najwyższa, ale później ulega ona stopniowo zmniejszeniu. Dzieje się tak dlatego, że z każdą ratą mamy mniej kapitału do spłaty, a tym samym odsetki naliczane są od mniejszej kwoty.
Raty równe i malejące różnice
Jeżeli już wiemy czym są raty równe i malejące, to możemy wymienić podstawowe różnic pomiędzy nimi.
W przypadku rat malejących suma odsetek jest niższa niż w przypadku rat równych. Jest to konsekwencja szybszej spłaty kapitału, a to oznacza, że w każdym miesiącu odsetki naliczane są od niższej kwoty kapitału.
Pamiętajmy jednak, że wybierając raty malejące, na samym początku spłacamy wyższe kwoty niż w przypadku rat stałych.
Wybierając raty malejące musimy mieć większą zdolność kredytową, niż w przypadku rat stałych. System rat malejących jest przeznaczony dla tych kredytobiorców, którzy mogą znacznie obciążyć budżet domowy w początkowym okresie spłaty zadłużenia.
Raty malejące są również korzystne w sytuacji, kiedy przewidujemy możliwość wcześniejszej spłaty zobowiązania. Mogą być korzystniejsze w krótszym okresie kredytowania, bowiem mniejsze są różnice między ratami malejącymi i równymi.
Z rat stałych powinny korzystać osoby z mniejszą zdolnością kredytową, a tym samym nie chcą w początkowej fazie spłaty kredytu, obciążać nadmiernie swoich finansów. Poza tym raty stałe łatwiej włączyć do budżetu domowego – przez cały okres spłaty zadłużenia wiemy, ile wynosi rata – a tym samym, łatwiej jest planować przyszłe wydatki.
