2024-03-16 – ostatnia aktualizacja
Pożyczka pozabankowa jest kredytem konsumenckim w ogólnym założeniu, wynika to z przepisów o kredycie konsumenckim (z dnia 11 marca 2016 roku), zgodnie z art. 3 pkt 1. Zatem zobowiązanie, które jest udzielane osobie fizycznej na kwotę nieprzekraczającą 255 550 zł oraz jest udzielane przez pożyczkodawcę w zakresie swojej działalności dla konsumenta” będzie kredytem konsumenckim.
Pożyczka pozabankowa nie jest kredytem w wynikającym z prawa bankowego. Kredyty mogą udzielać wyłącznie banki (oraz SKOK-i) na cel, który został zapisany w umowie. Nie prawidłowymi i wprowadzającymi w błąd klienta są określenia:
- „kredyt bez BIK” – każdy bank przed udzieleniem kredytu lub pożyczki sprawdza historię kredytową potencjalnego klienta w BIK
- „kredyt bez dochodów” – banki (podobnie jak i firmy pożyczkowe) są zobligowane prawem do przeprowadzenia wnikliwej i rzetelnej oceny zdolności kredytowej klienta. Nie ma możliwości uzyskania kredytu bez wykazania odpowiednich dochodów.
- „kredyt dla zadłużonych” – zadłużenie w innych instytucjach finansowych nie eliminuje konsumenta z możliwości uzyskania kredytu w banku lub pożyczki w firmie pożyczkowej. Jeżeli jednak, historia kredytowa w BIK jest negatywna, to kredytu w banku nie otrzymamy – w firmie pożyczkowej jest to możliwe. Natomiast, jeżeli zostaliśmy wpisani na listę dłużników, np. BIG, to z dużym prawdopodobieństwem takiej pożyczki gotówkowej nie otrzymamy w żadnej sprawdzonej firmie pożyczkowej (nie wspominając już o banku).
Limity kosztowe pożyczek obowiązują zarówno banki i firmy pożyczkowe
Pożyczkodawcy nie mogą w sposób swobodny ustalać wysokości kosztów związanych z udzielaniem i spłatą pożyczek gotówkowych. Czy nie jest to w pewnym sensie ograniczenie swobody działalności gospodarczej, to już inna sprawa. W każdym bądź razie muszą stosować się do przepisów Ustawy o kredycie konsumenckim.
Zgodnie z nią maksymalny limit kosztów odsetkowych to równowartość odsetek maksymalnych, określonych zgodnie z definicją zawartą w art. 359 Kc.
Maksymalne odsetki wynoszą dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 3,5 punktów procentowych. W kwietniu 2023 roku stopa referencyjna NBP wynosiła 6,75 proc., zatem maksymalne oprocentowanie nominalne nie może przekraczać 20,50 proc. w skali roku.
O Ustawie o kredycie konsumenckim bardzo często mówi się jako o ustawie antylichwiarskiej, ponieważ określa maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów pożyczki, jakie mogą zostać nałożone na klientów przez pożyczkodawców. Nie mogą one obecnie wynosić więcej niż suma 25% całkowitej kwoty kredytu oraz do 30% iloczynu całkowitej kwoty kredytu oraz okresu spłaty wyrażonego w dniach do 365 dni.
Dodatkowo całkowity koszt kredytu w całym okresie kredytowania nie może przekroczyć kwoty udzielonego zobowiązania – koszt ten obowiązuje przez 120 dni od momentu wypłaty gotówki z pierwszej pożyczki.
Obecnie w MS prowadzone są prace nad zmianą przepisów. Dzięki zaproponowanym przepisom nie będzie można w dowolny sposób ustalać dodatkowych opłat za zakupy na raty czy bardziej restrykcyjne zasady będą obowiązywać przy zaciąganiu krótkoterminowych pożyczek na niewielkie kwoty źródło: href=”https://www.premier.gov.pl/mobile/wydarzenia/aktualnosci/rzad-przyjal-projekt-ustawy-antylichwiarskiej.html.