To właśnie między innymi udokumentowane źródła dochodów oraz ich wysokość decydują o tym, czy wniosek o kredyt gotówkowy zostanie pozytywnie rozpatrzony.
Można zatem śmiało powiedzieć, że źródła dochodu stanowi jedną z kluczowych składowych wyliczania zdolności kredytowej. Ocena zdolności kredytowej jest obowiązkowa i wynika z przepisów prawa. Tylko w ten sposób instytucja finansowa może dokonać oceny ryzyka związanego z udzieleniem finansowania.
Przeprowadzając analizę uzyskiwanych dochodów, ale i również wydatków w gospodarstwie domowym, określają czy bilans domowego budżetu jest na tyle dodatni, że pozwala wygospodarować określoną część na zapłacenie raty kredytu.
Co to jest dochód i źródło dochodu?
Najczęściej „dochód„, w potocznym rozumieniu, odnosi się do kwoty, którą otrzymujemy jako wynagrodzenie za wykonywaną pracę. Może to być wynagrodzenie z pracy na etacie, z prowadzonej działalności gospodarczej czy ze świadczeń emerytalno-rentowych. Z ekonomicznego punktu widzenia, można go określić taki dochód, jako dochód netto.
Słownik Języka Polskiego PWN definiuje dochód jednostki jako „sumę wpływów pieniężnych w określonym czasie pomniejszonych o koszty ich uzyskania”. Natomiast dochód netto, to dochód pozostający po odliczeniu wszelkich kosztów związanych z jego realizacją.1
Natomiast zgodnie z definicją zawartą w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych2 (Dz. U. 2021 poz. 1128, art. 3 ust. 1. pkt. 2b) dochody (przychody) mogą pochodzić m.in. z:
- pracy wykonywanej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, niezależnie od miejsca wypłaty wynagrodzenia;
- prowadzonej działalności gospodarczej na terenie Polski, w tym również poprzez zakład zagraniczny zlokalizowany na jej obszarze;
- posiadanej nieruchomości na terenie RP lub praw do takiej nieruchomości, w tym z ich całkowitego lub częściowego zbycia lub zbycia jakichkolwiek praw do nieruchomości;
- z papierów wartościowych oraz instrumentów finansowych pochodnych, które nie są papierami wartościowymi.
Aby bank uznał dochód i na jego podstawie oszacował zdolność kredytową, konieczne jest przedstawienie dokumentacji potwierdzającej legalność jego otrzymywania. Może to być np.:
- umowa o pracę zarówno na czas określony, jak i nieokreślony,
- umowa cywilnoprawna, np. zlecenie czy o dzieło,
- odcinek emerytury lub renty,
- wyciąg z konta bankowego potwierdzający wysokość wpływów, itp.
Ale uwaga! Nie wszystkie formy wsparcia opiekuńczego lub wychowawczego zostaną zaakceptowane przez bank. Nie uznają one również jako źródła dochodów: zasiłku dla bezrobotnych, stypendium lub jednorazowych świadczeń pieniężnych.
Źródła dochodu umożliwiające ubieganie się o kredyt gotówkowy
Jest kilka źródeł dochodów, które pozwalają ubiegać się o kredyt gotówkowy i nie ma jednego wspólnego dla wszystkich wnioskodawców.
Do wniosku o kredyt gotówkowy można dołączyć różne dokumenty wskazujące na źródło dochodu, zgodnie z przepisami Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oczywiście banki wskazują jasno, jakie dokumenty dochodowe akceptują. Banki mogą rozpatrywać następujące źródła:
- Powszechnie uzyskiwany dochód z umowy o pracę.
- Dochód z umów cywilnoprawnych. Są to umowy zlecenia i umowy o dzieło. Większość banków akceptuje umowy cywilnoprawne jako źródło dochodu nawet przy stosunkowo wysokich kwotach kredytów gotówkowych. Banki analizują regularność dochodów, staż współpracy oraz perspektywy jej przedłużenia na przyszłość.
- Dochód z prowadzonej działalności gospodarczej. Zdecydowana większość banków wymaga, aby działalność gospodarcza była prowadzona minimum 6 miesięcy, a przy finansowaniu na duże kwoty z długim okresem kredytowania, musi to być 12-24 miesięcy. Podstawowe dokumenty wymagane przez banki, to m.in. wypis z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub wypis z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Dokumenty muszą zostać wygenerowane nie później niż miesiąc przed złożeniem wniosku. Dodatkowo potrzebne będzie zaświadczenia z Urzędu Skarbowego o dochodach za ostatni rok podatkowy oraz zaświadczenia z ZUS i US o nie zaleganiu z daninami na rzecz państwa.
- Dochód z wynajmu nieruchomości. Obejmuje to także prywatny najem mieszkania, nawet w sytuacji, kiedy nie jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej. Kluczowe sprawę jest jego legalność, czyli musi być oparty na umowie pomiędzy stronami, z określoną kwotą czynszu, która podlega opodatkowaniu. Umowa najmu powinna zostać zawarta na odpowiednio długi termin ważności, aby bank mógł uznać go za źródło dochodu i włączyć do obliczenia zdolności.
- Dochód z gospodarstwa rolnego. Wymagane jest zaświadczenie z Urzędu Gminy dotyczące liczby hektarów przeliczeniowych lub faktury sprzedażowe z ostatnich miesięcy lub z ostatniego roku. Istotne jest także udokumentowanie stażu prowadzenia działalności rolniczej.
Emerytury, renty i zasiłki, a kredyt gotówkowy
Kredyt gotówkowy mogą uzyskać również emeryci i renciści oraz osoby uzyskujące zasiłki:
- Renty. Banki zazwyczaj udzielają kredytów i pożyczek gotówkowych osobom, które otrzymującym rentę z tytułu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy. Obejmuje to również rentę rodzinną. Preferowane są renty przyznane na czas nieokreślony. W przypadku renty okresowej, bank może udzielić kredytu na odpowiadający mu okres.
- Emerytury. Świadczenie otrzymywane bezterminowo, co zazwyczaj skutkuje pozytywnym rozpatrzeniem wniosku kredytowego przez banki. Wystarczy przedstawić decyzję o przyznaniu emerytury oraz dokument potwierdzający jej wysokość. Emeryci, którzy pracują, swoją zdolność kredytową mogą zwiększyć poprzez dołączenie do wniosku zaświadczenie o zarobkach od pracodawcy.
- Zasiłki. Osoby pobierające zasiłek macierzyński lub chorobowy podczas długotrwałego zwolnienia lekarskiego są traktowane jak osoby pracujące. Warunkiem jest pozostająca w mocy umowa o pracę. Większość banków udzieli im kredytu gotówkowego, chociaż mogą istnieć określone wyjątki.
Co poza wysokością i źródłem dochodu liczy się przy kredycie gotówkowym?
Każdorazowo złożony wniosek kredytowy, nawet w krótkim odstępie czasu, wiąże się z analizą zdolności kredytowej. Oznacza to tyle, że bank „przeliczy” nasze możliwości finansowe w zestawieniu z parametrami kredytu gotówkowego, o który wnioskujemy. Jeśli jest to niska kwota na krótki czas, to będzie większa szansa na wydanie pozytywnej decyzji niż przy dużym zobowiązaniu.
Przy wnioskowaniu o kredyt gotówkowy, banki biorą pod uwagę szereg innych czynników poza samą wysokością dochodu i jego źródłem. Jednym z istotnych elementów jest strona wydatkowa w domowym budżecie, w tym aktualne zobowiązania kredytowe. Bardzo istotnym elementem całościowej oceny kredytowej jest wiarygodność kredytowa w BIK i uzyskany scoring kredytowy.
Banki jednocześnie analizują okres kredytowania oraz preferowane parametry kredytu, takie jak:
- kwota kredytu – im wyższa wartość finansowania, tym większa musi być zdolność kredytowa,
- okres spłaty – im dłuższy czas spłaty, tym mniejsza wysokość raty i większa zdolność kredytowa.
Dodatkowo uwzględnione są indywidualne cechy klienta, np. wiek, liczba osób na utrzymaniu czy miejsce zamieszkania i wykształcenie.
Ocena ryzyka kredytowego obejmuje także czynniki zewnętrzne, takie jak sytuacja na rynku finansowym oraz ewentualne zmiany w sytuacji ekonomicznej kraju. Wnioskodawca może zwiększyć szansę na uzyskanie kredytu gotówkowego, jeżeli posiada odpowiednie aktywa gwarantujące zabezpieczenie spłaty lub wykupi ubezpieczenie.
Aby poznać najkorzystniejsze oferty bankowe należy się z nimi zapoznać, a następnie przeprowadzić analizę kosztów całkowitych. Zapoznaj się tutaj z ofertą kredytów gotówkowych. Warto o tym pamiętać, aby skutecznie wyszukać tańszy kredyt gotówkowy.
Źródła:
1 https://sjp.pwn.pl/sjp/dochod;2452759.html.
2 https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210001128.
Obowiązek zbadania zdolności kredytowej konsumenta: Dz. U. 2011 Nr 126 poz. 715 Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111260715/U/D20110715Lj.pdf.