Jaki procent kredytu gotówkowego? Takie dość tajemnicze pytanie może dotyczyć kilku zagadnień, ale i tak ostatecznie, wszystko sprowadza się do tego, ile zapłacimy za pożyczenie pieniędzy.
Najważniejszy podział oprocentowania kredytów gotówkowych (jak i oczywiście pożyczek gotówkowych), który powinien interesować konsumenta, można sprowadzić do:
- oprocentowania nominalnego,
- oprocentowania rzeczywistego (RRSO),
- oprocentowania maksymalnie dopuszczalnego przez prawo.
Oprocentowanie nominalne w kredycie gotówkowym
Oprocentowanie nominalne jest jedynym z elementów RRSO i na jego podstawie wyliczane są odsetki od pożyczonego kapitału.
Przy wyliczaniu oprocentowania kredytów i depozytów (ich stóp procentowych) banki posługują się stopą podstawową (lub bazową), której wartość ustalana jest indywidualnie w banku – najczęściej w oparciu o stopy rynkowe.
W przypadku sektora bankowego mamy do czynienia ze stopą:
- oficjalną banku centralnego (ustalaną przez Radę Polityki Pieniężnej NBP),
- rynkową – oprocentowanie kredytów i depozytów pomiędzy bankami.
Wstępuje również stopa nominalna – oficjalne oprocentowanie – i realna – pomniejszone o wartość inflacji.
Oprocentowanie nominalne jest podawane w skali roku i może być stałe lub zmienne.
- stałe – wielkość nie ulega zmianie w zależności od sytuacji rynkowej – raty kredytowe (równe) pozostają na tym samym poziomie przez cały czas trwania umowy kredytowej.
- zmienne – nominalna wielkość jest wartością zmienną, podawaną w odniesieniu do innej wielkości (najczęściej do tzw. stawki bazowej), stanowiącej parametr zmienności. Podniesienie lub zmniejszenie przez RPP NBP stóp procentowych, powoduje odpowiednio: wzrost/spadek oprocentowania kredytu oraz wzrost/spadek raty kredytu.
Dodatkowo należy wziąć pod uwagę i pamiętać o tym, że łączna suma zapłaconych odsetek, będzie zależeć od pożyczonego kapitału, okresu kredytowania i rodzaju rat kredytowych (malejące lub stałe).
Oprocentowanie rzeczywiste w kredycie gotówkowym
Rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) uwzględnia nie tylko oprocentowanie nominalne, ale również pozostałe koszty kredytu, np. prowizję i inne opłaty. RRSO pokazuje zatem całkowity koszt kredytu, ale nie jest określony kwotowo, lecz procentowo w stosunku do kwoty kredytu i w stosunku rocznym.
Podanie RRSO kredytu lub pożyczki jest wymagane przepisami prawa i jego wyliczenie ma pomóc konsumentowi w porównania kosztów kredytów oferowanych przez banki i pozostałe instytucje finansowe.
Obliczenia RRSO uwzględniają należności w wysokości z dnia zawarcia umowy kredytowej.
Maksymalne oprocentowanie kredytu gotówkowego
Maksymalne oprocentowanie kredytów i pożyczek zgodnie z art. 359 § 21 w zw. z art. 359 § 2 odsetki maksymalne nie mogą wynieść więcej niż dwukrotność odsetek ustawowych, a te są równe sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego plus 3,5%.1
Obecnie – stan na wrzesień 2022 r. – maksymalne oprocentowanie wynosi 20,50%, natomiast RRSO w rzeczywistości może przyjmować wartości od:
- 0%, kiedy konsument nie ponosi żadnych kosztów kredytowych, czyli oddaje tylko pożyczony kapitał.
do
- 1000% i więcej, a z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku krótkoterminowych pożyczek niebankowych.
1 Stopy procentowe NBP.
Artykuł „Jaki procent kredytu gotówkowego?” – zaktualizowany wrzesień 2022 r.