Publikacja: 2022-11-17. Redakcja: Marek Kamiński. 2024-03-18 – ostatnia aktualizacja
Jest to zatem maksymalna kwota kredytu lub pożyczki, jaką instytucja uprawniona do ich udzielania, może przyznać konsumentowi przy wybranym czasie spłaty.
Posiadanie zdolności kredytowej jest absolutnie konieczne do uzyskania kredytu – i nie ma znaczenia jego rodzaj i wysokość.
Nie wchodząc w zagadnienie zbyt szczegółowo, należy jednak zaznaczyć, że analiza zdolności kredytowej składa się z części ilościowej – jest to analiza sytuacji finansowej i części jakościowej – sprawdzanie informacji wpływających na skłonność konsumenta do wywiązania się z obowiązku regulowania zobowiązania.
Jak sprawdzić zdolność kredytową za darmo, samodzielnie?
Bardzo istotne jest to, że każdy bank nieco inaczej wylicza zdolność kredytową konsumentów. Banki robią to samodzielnie, stosując podobną metodologię, ale przypisują nieco odmienne wagi poszczególnych elementom branym do jej wyliczania.
Najlepszym sposobem, aby poznać swoją zdolność jest skontaktowanie się z bankiem, w którym zamierzamy wziąć kredyt. I można to oczywiście zrobić za darmo i jest to sposób najlepszy.
Przegląd propozycji kredytowych w bankach. Możliwość skontaktowania się z wybranym – krótki formularz online:
- Oferty banków kredyty gotówkowe,
- Najtańszy kredyt hipoteczny? Banki i pośrednicy finansowi kredyty hipoteczne.
Czy możliwe jest samodzielne, chociażby tylko oszacowanie własnej zdolności kredytowej? Oszacowanie jest możliwe i można wykorzystać w tym celu kalkulator zdolności kredytowej. Narzędzia takie są szeroko dostępne w internecie i mogą być mniej lub bardziej dokładne.
Jakie elementy są najczęściej brane do wyliczenia zdolności
Najważniejsze elementy brane przy wyliczaniu zdolności kredytowej:
- miesięczny dochód netto (łączny) gospodarstwa domowego,
- miesięczne koszty utrzymania,
- liczba osób w gospodarstwie domowym,
- suma rat spłacanych innych zobowiązań kredytowych i pożyczkowych,
- limity na kartach kredytowych i w rachunkach ROR (nawet wówczas, kiedy nie są one wykorzystane),
- w przypadku kredytu hipotecznego – wartość kupowanej nieruchomości,
- okres kredytowania.
Przy ocenie zdolności kredytowej dochody netto są najważniejszym czynnikiem branym przy jej wyliczaniu, ale równocześnie źródło i stabilność ich uzyskiwania.
Oczywistym jest, że im wyższe dochody tym lepiej. Jednak wysoki dochód nie równa się wysokiej zdolności kredytowej. Nie można bowiem analizować dochodów w oderwaniu od kosztów utrzymania gospodarstwa domowego.
Jeżeli wydatki domowe (koszty stałe, raty, limity) są znaczące w stosunku, do nawet bardzo wysokich dochodów, to automatycznie maleje zdolność kredytowa. Bank musi mieć pewność, że kredytobiorca będzie miał wystarczające oszczędności – po zapłaceniu niezbędnych comiesięcznych wydatków – aby spłacać swoje zobowiązanie przez okres trwania umowy kredytowej.
Czy historia kredytowa w BIK wpływa na wysokość zdolności kredytowej?
Historia kredytowa, czyli wiarygodność kredytowa BIK jest drugim, niezwykle ważnym, elementem oceny kredytowej. Jednak w wielu artykułach jest błędnie interpretowana, jako czynnik wpływający na wysokość zdolności kredytowej. Tak nie jest.
Historia kredytowa na podstawie raportu pobranego z BIK, informuje bank, jak obecnie i w przeszłości kredytobiorca spłacał swoje zobowiązania, czy nie miał opóźnień w spłacie, a jeżeli już tak, to czy przekroczyły 60 dni.
Nawet wówczas, kiedy masz wystarczającą zdolność kredytową, aby uzyskać kredyt w takiej wysokości, jaki jest Tobie potrzebny, ale historia kredytowa jest negatywna, to z dużym prawdopodobieństwem kredytu nie otrzymasz. Podobnie jest w drugą stronę – pozytywny BIK i niewystarczająca zdolność kredytowa.
A co to jest scoring kredytowy?
Przeprowadzając analizę zdolności kredytowej banki posługują się charakterystyką osoby, która o taki kredyt wnioskuje.
Wykonywany jest wówczas scoring kredytowy. Jest to ocena wiarygodności klienta. Za różne czynniki klient otrzymuje określone punkty. Czynniki, które są brane pod uwagę mogą mieć różne wagi w poszczególnych bankach, dlatego ocena zdolności kredytowej będzie różna w każdym z nich.
Co jeżeli scoring jest niski? Bank wyda negatywną decyzję kredytową i odmówi udzielenia kredytu. W najlepszym przypadku zostanie obniżona kwota wnioskowanego kredytu lub przyznany zostanie droższy kredyt albo bank będzie wymagał dodatkowego zabezpieczenia spłaty kredytu, np. poręczenia osób trzecich lub wykupienia ubezpieczenia.
Zdolność kredytowa, a rodzaj rat i okres kredytowania
Najważniejsze czynniki, które wpływają na ocenę zdolności kredytowej zostały już wymienione – dochód i wydatki. Ale należy również wspomnieć, że na zdolność kredytową wpływa również czas spłaty oraz rodzaj wybranych rat.
Okres kredytowania w oczywisty sposób wpływa na wysokość miesięcznych rat. Im dłuższy czas spłaty, to i rata będzie niższa. Co to oznacza? Większą zdolność kredytową.
Chcąc jednak spłacić szybciej kredyt, to wówczas lepiej jest wybrać krótszy okres kredytowania. Wybierając wyższą ratę miesięczną zapłacimy za kredyt mniej, ale jednocześnie należy mieć wyższą zdolność kredytową.
Podobnie sytuacja zachodzi z rodzajem rat: malejące i stałe. Stałe raty miesięczne są bardziej powszechnie wybierane, ze względu na lepsze możliwości zarządzania domowymi finansami. Jednak to rata malejąca, kiedy na początku okresu spłaty raty są wyższe (w porównaniu do rat stałych), pozwala więcej zaoszczędzić na kredycie, ale wymaga to wyższej zdolności kredytowej lub obniżenia wysokości kredytu lub wydłużenia czasu spłaty (ale wówczas oszczędności raczej nie będzie w porównaniu do stanu poprzedniego).
1 https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20111260715.