Redakcja: Marek Kamiński. 2024-05-19 – ostatnia aktualizacja. Wiarygodne źródło informacji Artykuły w serwisie KredytyPorownywarka.pl są starannie opracowywane przez doświadczonych autorów, bazując na wiarygodnych źródłach. Wykorzystujemy dane z renomowanych raportów branżowych, analiz rynkowych oraz opinii ekspertów finansowych. Nasze publikacje mają charakter informacyjny i edukacyjny, nie są poradami inwestycyjnymi ani rekomendacjami finansowymi. Dążymy do dostarczania czytelnikom rzetelnej wiedzy, pomagającej w podejmowaniu świadomych decyzji finansowych..
Różnice pomiędzy dochodem, a przychodem są znaczące i mają kolosalne znaczenie, zarówno dla przedsiębiorców, biur rachunkowych jak i organów kontroli skarbowej. Warto zatem, by każdy znał różnicę między tymi pojęciami, tym bardziej że nie jest to wcale trudna materia. Na te i inne pytania dotyczące przychodu i dochodu odpowiemy krótko w niniejszym artykule.
Co to jest przychód? Wyjaśniamy kluczowe pojęcie
Zgodnie z Ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych 1, do przychodów zalicza się kwoty należne (również te które nie zostały faktycznie otrzymane), po wyłączeniu wartości bonifikat, skont i zwróconych towarów.
W przypadku czynnych podatników VAT, przychód to łączna wartość ze sprzedaży uzyskanych dóbr, towarów i usług netto, czyli bez należnego podatku VAT (wartość netto), w danym okresie rozliczeniowym.
Przychody można mieć np.:
- w ramach prowadzonej działalności gospodarczej,
- ze stosunku pracy,
- z pracy nakładczej,
- z pracy wykonywanej na podstawie stosunku służbowego,
- z wynajmu lub sprzedaży nieruchomości lub innego majątku,
- z umów cywilnoprawnych.
Pełen katalog przysporzeń uznawanych za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej określa artykuł 14 ustęp 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych 1.
Warto pamiętać, że sama wysokość przychodu jest kwotą pieniędzy lub przysporzenia majątkowego, które powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Nie odzwierciedla faktycznej sytuacji finansowej, bowiem nie uwzględnia poniesionych kosztów, które musiały zostać poniesione, aby go uzyskać.
Aby ocenić kondycję firmy, należy od przychodu odjąć koszty jego uzyskania, co da nam dochód – faktyczny zysk lub stratę.
Jak obliczyć przychód?
Wyliczenia przychodu w przykładzie.
FIRMA A wystawiła fakturę VAT FIRMIE B za usługę:
- dzień wystawienia FV: 1.05.2024,
- wartość brutto sprzedanych towarów 12 300 zł (w tym 2300 zł VAT),
- 7-dniowy termin płatności.
FIRMA A otrzymała zapłatę w dniu 7.05.2024. Kiedy powstał przychód z tytułu sprzedaży po stronie FIRMY A?
Ponieważ przychód jest rozpatrywany bez względu na to, czy faktycznie otrzymano zapłatę, to w przypadku FIRMY A przychód powstał w dniu wystawienia FV: 1.05.2024 w kwocie 10 000 zł (zgodnie z wartością netto sprzedaży).
Czym jest dochód i jak go obliczyć?
Dochód to kwota, która faktycznie pozostaje do dyspozycji po odjęciu od przychodu wszystkich kosztów poniesionych w celu jego uzyskania.
Jest to zatem różnica między osiągniętymi przychodami a kosztami podatkowymi związanymi z prowadzeniem działalności.
Aby obliczyć dochód, należy od kwoty przychodu odjąć sumę kosztów uzyskania przychodu. Dochód powstaje tylko wówczas, gdy przychód netto przewyższa poniesione koszty (uzyskania przychodu). W przeciwnym przypadku mamy do czynienia ze stratą, a nie zyskiem.
Dochód stanowi zatem realne odzwierciedlenie sytuacji finansowej firmy lub gospodarstwa domowego, przedstawiając informację o wypracowanym zysku bądź poniesionej stracie. To właśnie od dochodu obliczany jest podatek dochodowy.
Wyróżnia się dwie podstawowe kategorie dochodu:
- Dochód brutto – kwota przed opodatkowaniem.
- Dochód netto – kwota po uwzględnieniu podatku dochodowego.
Koszty uzyskania przychodu – co należy o nich wiedzieć?
Wydatki, które ponosi przedsiębiorca z prowadzoną działalnością, zaliczane są do kosztów księgowych. Tym samym w oczywisty sposób pomniejszają dochód oraz należny podatek dochodowy.
Jak należy rozumieć koszty uzyskania przychodu? Koszty uzyskania przychodu są to wydatki, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów, zachowania lub zabezpieczenia ich źródła. Są one kluczowe dla obliczenia dochodu, ponieważ dochód stanowi różnicę między przychodami a kosztami ich uzyskania.
Aby wydatek mógł zostać zakwalifikowany jako koszt uzyskania przychodu, musi spełniać następujące warunki:
- Został poniesiony w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
- Jest odpowiednio udokumentowany, np. fakturą VAT lub rachunkiem imiennym.
- Nie ma charakteru wydatku osobistego, niezwiązanego z działalnością gospodarczą.
- Jego celem było osiągnięcie, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.
Warto pamiętać, że niektóre wydatki, mimo iż związane z działalnością gospodarczą, nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Katalog takich wydatków znajduje się w art. 23 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i obejmuje m.in. koszty reprezentacji.
Dwa podstawowe rodzaje kosztów uzyskania przychodów
Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje kosztów uzyskania przychodów:
- koszty bezpośrednie i
- koszty pośrednie.
Bezpośredni koszt podatkowy – wydatki bezpośrednio związane z uzyskanym przychodem, np. jest to zakup towarów handlowych i materiałów produkcyjnych.
Pośredni koszt uzyskania przychodu – wydatki których poniesienie nie może być jednoznacznie powiązane z danym przychodem, np. koszty związane z obsługą księgową, czynsz, czy zakup paliwa.
Spektrum ponoszonych kosztów jest bardzo szerokie i uzależnione od specyfiki firmy oraz branży w jakiej działa. Prawidłowe rozliczenie kosztów uzyskania przychodu ma kluczowe znaczenie dla ustalenia rzeczywistego dochodu przedsiębiorcy i obliczenia należnego podatku dochodowego. Dlatego warto dokładnie zapoznać się z obowiązującymi przepisami i zasadami kwalifikowania wydatków jako kosztów podatkowych.
Czym się różni dochód brutto od dochodu netto?
Odejmując koszty uzyskania przychodu od kwoty przychodu pozwala obliczyć dochód. Otrzymana różnica stanowi wartość będącej podstawą dla obliczenia podatku dochodowego. Jest to zatem dochód brutto.
Od dochodu brutto należy odprowadzić podatek PIT zgodnie z przyjętą metodą opodatkowania.
Czym jest dochód netto? Jest to kwota, którą otrzymuje się „na rękę„, po opodatkowaniu.
Przykład dochodu brutto
Przykładowe wyliczenia dochodu brutto z prowadzonej działalności, pamiętając, że:
Pani Kasia prowadzi jednoosobową działalność. Jej dochód w maju 2024 roku wyniósł 10000 zł. Jednocześnie w tym miejscu zapłaciła:
- wynajem pomieszczenia 1500 zł,
- usługi księgowe 500 zł,
- zakup laptopa do pracy 2000 zł.
Wszystkie koszty wyniosły 4000 zł. Dochód Pani Kasi w maju 2024 wyniósł 6000 zł.
Dochód do opodatkowania, czyli dochód netto
Ponieważ wiemy jak obliczyć dochód brutto, który jest:
Dochód brutto stanowi zatem dochód do opodatkowania. W jaki sposób jest obliczany dochód netto?
W tym przypadku należy zastosować odpowiednią stawkę podatkową:
- PIT dla osób fizycznych,
- CIT dla osób prawnych.
Podstawą obliczenia podatku jest dochód brutto, od którego należy potrącić właściwą stawkę procentową podatku.
Dochód a przychód – jak szybko zrozumieć różnicę?
Zapamiętaj, że:
- Przychód jest to łączna suma uzyskanych pieniędzy i nie uwzględnienia poniesionych kosztów z tytułu jego uzyskania. Przychód nie odzwierciedla sytuacji finansowej firmy.
- Dochód przedstawia ile zarobiła firma po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu oraz podatku dochodowego. Dochód pozwala ocenić kondycję przedsiębiorstwa.
Różnica pomiędzy przychodem a dochodem jest wyraźna, łatwo rozróżnialna i należy ją poprawnie interpretować, aby poprawnie obliczyć wysokość podatku.
Dochód a przychód – od której kwoty firma odprowadza podatki?
Zwróć uwagę, że mówi się o podatku dochodowym, a zatem podatek odnosi się do uzyskanego dochodu brutto, a nie przychodu.
Uwaga! Od reguły istnieje wyjątek, który dotyczy podatników, którzy rozliczają się na podstawie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Ponieważ takie firmy nie odliczą kosztów uzyskania i płacą wówczas ustalony procent od przychodu.
Źródła:
1 https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910800350/U/D19910350Lj.pdf