2022-12-26 – ostatnia aktualizacja
Ostatnio, a zwłaszcza przy ostatnich podwyżkach stóp procentowych, bardzo często słyszy się o tajemniczym WIBOR-ze… Warto dowiedzieć się, czy i w jaki sposób wpływa na zasobność Twojego portfela. Cóż zatem jest ten WIBOR?
Podstawowe stopy procentowe ustalane przez Narodowy Bank Polski mają bardzo duży wpływ na oprocentowanie nominalne pożyczek, kredytów czy lokat bankowych. Jednak większe znaczenie, i to dla osób zakładających lokaty bankowe, jak i dla zaciągających kredyty, ma WIBOR.
Co to jest WIBOR?
Najprościej mówiąc, WIBOR jest to wysokość oprocentowania kredytów na rynku międzybankowym, czyli koszt, po jakim są one skłonne pożyczać pieniądze między sobą.
Zatem cena, jaką płaci bank pożyczający swojemu pożyczkodawcy (innemu bankowi) jest równa stawce WIBOR.
To co zostało napisanej jest najbardziej istotne. A jak taka stawka WIBOR jest obliczana?
Podstawowe rodzaje stawek WIBOR
- WIBOR ON – kredyt od dzisiaj na jeden dzień,
- WIBOR 1W – kredyt na 1 tydzień,
- WIBOR 1M – kredyt na 1 miesiąc,
- WIBOR 3M – kredyt na 3 miesiące,
- WIBOR 6M – kredyt na 6 miesięcy,
- WIBOR 1Y – kredyt na 1 rok.
WIBOR i kredyty hipoteczne
Aktualnie zdecydowana większość kredytów hipotecznych (przeczytaj: kredyt hipoteczny mieszkaniowy dla tych co nic nie wiedzą) ma oprocentowanie zmienne. Na jego wysokość składa się właśnie wspomniany WIBOR oraz marża banku.
Stawka bazowa WIBOR jest ZMIENNA i aktualizowana np. co kwartał w przypadku WIBOR-u 3M lub co pół roku, jeżeli jest to WIBOR 6M. Do stawki bazowej doliczana jest STAŁA marża (jest to zyska banku), która jest ustalana indywidualnie (możliwość negocjacji) i określona w umowie kredytowej.
Jeżeli zmieni się stawka WIBOR, np. po podniesieniu stóp procentowych przez RPP, to w przypadku kredytów ze zmiennym oprocentowaniem, otrzymamy z banku za jakiś czas informacje:
- o wysokości nowego oprocentowania, które będzie obowiązywało w kolejnym okresie oraz
- harmonogram z wyliczonymi nowymi ratami.
Przykład oprocentowania kredytu:
- WIBOR 3M (10 luty 2022 r.): 3,28%,
- Marża banku: 2,0%.
Oprocentowanie kredytu, które będzie obowiązywać w kolejnych miesiącach 2022 roku: 3,28% +2,0% = 5,28%.
Oczywiście, oprocentowanie kredytu może wzrosnąć lub zmniejszyć się w zależności od zmian wskaźnika WIBOR.
WIBOR i kredyty gotówkowe
Przy obliczania wysokości oprocentowania kredytów gotówkowych również jest brana stawka WIBOR. Jednak w przypadku kredytów gotówkowych krótkoterminowych bardzo często mamy do czynienia z oprocentowaniem stałym. Oznacza to, że oprocentowanie kredytu nie zmieni się w okresie trwania umowy kredytowej. Nawet wówczas, kiedy zostaną podniesione lub zmniejszone stopy procentowe, to masz gwarancję, że Twoja rata kredytowa pozostanie taka sama.
Biorąc pod uwagę jednak rosnącą inflację oraz duże prawdopodobieństwo podwyżek stóp procentowych w kolejnych miesiącach, banki preferują aktualnie ustalanie zmiennego oprocentowania kredytów i pożyczek.
Stawka WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) ma zastosowanie w przypadku kredytów w złotych, natomiast dla innych walut stosowany jest:
- LIBOR (London Interbank Offered Rate), np. LIBOR 3M CHF w przypadku kredytów hipotecznych udzielonych we frankach szwajcarskich,
- EURIBOR (Euro Interbank Offered Rate) – w przypadku depozytów i kredytów w strefie euro.
A już za tydzień – 8 kwietnia – kolejne spotkanie RPP i na 100% kolejna podwyżka.
Po ostatniej marcowej podwyżce stóp procentowych dokonanej przez RPP, kiedy stopa referencyjna wzrosła do 3,50%, WIBOR 3M wzrósł już obecnie do 4,35%. Niektóre z kredytów hipotecznych w bankach, które są oparte na 6M WIBOR-ze, już wynosi 4,72% ! (17 marca 2022 r.).
Przypomnienie: WIBOR (najczęściej 3M i 6M) + marża banku określa oprocentowanie większości kredytów hipotecznych.
Stopy procentowe znowu poszły w górę. To już szósta podwyżka z rzędu (październik 2021 – marzec 2022). Czy raty kredytów wzrosną? Tak. Tych ze zmiennym oprocentowaniem. Bo najbliższa rata niekoniecznie będzie wyższa niż poprzednia. Zależy to od tego, czy do wyliczania oprocentowania kredytu jest stosowany WIBOR 3M czy 6M. A to oznacza, że banki aktualizacją wysokość oprocentowanie raz na 3 miesiące lub raz na 6 miesięcy. I dopiero po takim czasie wzrośnie rata.
Oczywiście po takim aktualizacji oprocentowania, w nowej racie skumulują się wszystkie podwyżki. Jeżeli zatem bank stosuje WIBOR 6M i zmiana wypada dzisiaj, no to w tym miesiącu otrzymamy nowy harmonogram spłat, w których będą uwzględnione WSZYSTKIE podwyżki oprocentowania z tego okresu. Dla osób spłacających kredyt hipoteczny na 300 tys. zł wzięty na 25 lat, to miesięczna rata – porównując ją do października 2021 r. – zwiększy się o około 600 zł, z ok. 1400 zł do 2000 zł.
Oby nie było gorzej… Z powodu prowadzonej wojny na Ukrainie, inflacja z pewnością znowu pójdzie ostro do góry i raczej jest pewne, że przekroczy 10% w skali roku.
Zwróćmy uwagę, że:
I to pewnie nie koniec wzrostów – wszystko będzie zależeć od tego, co będzie się dziać.
Przed konfliktem, rynek szacował, że stopy procentowe w Polsce zostaną podniesione do maksymalnie 3,5-4,5%. Teraz się wszystko zmieniło. W czwartek kontrakty terminowe na WIBOR 6M przebiły granicę 5%, a to oznacza, że rynek prognozuje, że stopy zostaną podniesione powyżej 5%. W środę WIBOR 6M był na poziomie 3,91%…
Chyba nie muszę dodawać, że jeżeli stopy procentowe zostałyby podniesione o ponad 1 pp.. to by raty kredytowe wzrosłyby w sposób znaczący.
Wszystkie podwyżki stóp procentowych, jakie miały miejsce w ostatnich pięciu miesiącach mają duży wpływ na stawkę WIBOR, A nie niej jest oparte oprocentowanie niemal wszystkich kredytów hipotecznych oferowanych przez banki w Polsce.
Dlaczego stopy procentowe są podwyższane? Ze względu na rosnącą inflację. Podwyżka stóp procentowych oznacza zawsze wzrost rat kredytów ze zmiennym oprocentowaniem.
Najczęściej mówi się o kredytobiorcach hipotecznych, ale należy pamiętać, że więcej będzie kosztować obsługa zadłużenie kredytobiorców i pożyczkobiorców, którzy zaciągnęli inne zobowiązania niż tylko kredyty mieszkaniowe. A są to przecież kredyty gotówkowe, konsolidacyjne i samochodowe – jeżeli umowy są ze zmiennym oprocentowaniem. Ale nie tylko, bo nie zapominajmy o limitach w ROR-ach i na kartach kredytowych!
Wracając do do raty kredytów mieszkaniowych, to wzrosły one już niekiedy ponad 20% od momentu pierwsze podwyżki. Ale nie jest to koniec, bo inflacja rośnie, a stopy procentowe są wciąż ujemne.
Presja inflacyjna powoduje, że RPP z pewnością w kolejnych miesiącach będzie podnosić stopy procentowe. Czy jeszcze ktoś pamięta, że we wrześniu 2021 r. stopa referencyjna wynosiła zaledwie 0,1%. Obecnie jest to już… 2,75%, I powtórzmy: nie jest to jeszcze koniec!
Wysokość ustalanej stawki referencyjnej ma wpływ na międzybankowy koszt pieniądza WIBOR. A stawka WIBOR decyduje o wysokości oprocentowania kredytów.
Stawki WIBOR urosły już bardzo mocno i nie jest to jeszcze, niestety, ostatnia i potem będzie plateu i spadki. Stawka Wibor 3M obecnie wynosi 3,30%, a przed podwyżkami wynosiła zaledwie 0,2%.
Jeżeli zatem mieliśmy kredyt hipoteczny na 300 000 zł na 30 lat z marżą bankową 2,20%, to rata przez ten czas wzrosła do ponad 1700 zł z ok. 1100 zł.
Jeżeli WIBOR 3M będzie w okolicach 3,50% – a co już ma prawie miejsce – to oznacza, że rata kredytu na 300 000 zł na 30 lat wyniesie ok. 1750 zł. Kolejny procent, to rata przekraczająca 1900 zł!
Należy wziąć pod uwagę, że stawka WIBOR 3M jest aktualizowana co 3 miesiące, a to oznacza, że wysokość raty jest również aktualizowana raz na 3 miesiące. Zatem wpływ kolejnych podwyżek jest nieco przesunięty w czasie i wszyscy kredytobiorcy wyrost raty odczują to za jakiś czas.